Naast de uitgevoerde energiebesparende maatregelen heeft ttv. Salamanders ook aandacht besteed aan een goede ruimte akoestiek in haar accommodatie (met brandveilige oplossingen).
Tafeltennis is een concentratiesport, het zijn niet alleen de ogen die de bal goed moeten kunnen volgen, de oren leveren daarnaast ook een min of meer aanvullende bijdrage voor een juiste en snelle reflex.
Dus niet alleen het lichtniveau in een speelzaal is (sterkte en kleur) van prominent belang om optimale prestaties te kunnen leveren. Maar daarenboven is er ook nog een wat onderschatte factor die funeste invloed heeft op het spel, namelijk de (slechte) ruimte akoestiek.
Teveel lawaai verstoort de optimaal benodigde concentratie. Hoe kunnen we die verstoring bepalen en wat kunnen we eraan doen (en zo niet; waarom)?
Er zijn natuurlijk accommodaties die naast tafeltennis voor meerdere doeleinden worden gebruikt en die met elkaar slecht combineren. Dat is enkel organisatorisch op te lossen, met aangepaste tijdstippen voor concentratie sporten en lawaaiige activiteiten (drumbands, zangkoor, jazz ballet, disco, maar ook judo). Geluidoverlast is voor mij als tinnitus patiënt (oorsuizen) absoluut geen doen, maar lawaai en tafeltennis is geen ideale combinatie.
Daarnaast is de vorm (lengte, breedte, hoogte) van een speelzaal een bindend bouwkundig gegeven dat niet zomaar kan worden aangepast. De toepassing van wel praktische, maar akoestisch funeste harde (reflecterende) materialen voor vloer, wanden en plafonds, zijn andere bepalende invloeden. Als de zaal wordt gehuurd zullen aanpassingen daaraan niet zomaar mogen plaatsvinden. Maar bij een eigen beheerde accommodatie kan dat wel, voorzover dat strookt met de brandveiligheid.
De ruimte akoestiek kan worden gemeten en noemt men “nagalmtijdtijd”. Deze waarde zou idealiter tussen de 0,6 en 1 seconde moeten bedragen in afhankelijkheid van de zaalvorm.
TTV De Salamanders heeft een langgerekte speelzaal met een zogenaamd (schuin) zadeldak. Vloer en wanden bestaan uit hard akoestisch reflecterend materiaal. Toch is de nagalm tot de gewenste acceptabele waarden gebracht door toepassing van tegen de schuine dak elementen gemonteerde spandekens. Dit zijn zachte (lichte en onbrandbare) glaswol dekens, met aan de zichtzijde een grijs gekleurde afwerklaag, het geheel rust op draadgaas om doorzakken te voorkomen. Deze 50mm dikke dekens zorgen naast een uitstekende geluidabsorptie ook voor een toegevoegde thermische isolatie. Mooi om te zien, nee dat niet. Functioneel, duurzaam, betaalbaar en veilig, dat wel.
Aangrenzend aan de langgerekte speelzaal is de kantine met bar gesitueerd en daarachter nog de afgescheiden keuken. Allen voorzien van een verlaagd zogenaamd systeemplafond (onbrandbare 20mm dikke steenwolplaten met geluidsabsorberende zicht laag) en daarin geïntegreerde lichtbakken. Daarboven zijn de bestuurskamer, opslagruimten en technische installaties gesitueerd. De conversatie in deze verlaagde “socializen” ruimte wordt grotendeels op deze manier gedempt, om het spel in de aangrenzende speelzaal niet al te zeer te verstoren.
Alternatieve opties zijn onder andere verticaal afhangende geluid absorberende elementen (z.g. baffles), hoog en dwars op de lengte richting van de speelzaal geplaatst. Nadelen hiervan kunnen zijn dat het deze elementen de licht verspreiding en ventilatie verstoren en kwetsbaar zijn voor (harde) bal sporten. Het te kiezen aantal is afhankelijk van de grootte en hoogte van de zaal en kan worden berekend aan de hand van de gemeten nagalmtijd in de betreffende sporthal.
Een andere praktische optie zijn zogenaamde sportplafonds om de gewenste nagalmtijd te realiseren of absorberende wandpanelen.
Er zijn bedrijven die deze kant en klare oplossingen aanbieden om de akoestiek in sporthallen en gymzalen te optimaliseren, compleet met certificaten voor onder meer de ‘balvastheid’ (DIN 18032-3) en de brandveiligheid (EN ISO 13502-1) en eenvoudige klittenband montage. Het effect van wandpanelen is weliswaar het hoogst door ze zo laag mogelijk te bevestigen, maar het praktische nadeel is dan weer de “aanraakbaarheid”.
Mogelijk dat deze uiteenzetting, met als voorbeeld de speelzaal van TTV De Salamanders, een aanzet geeft om wat aan de verbetering van de ruimte akoestiek te doen. Doe dat dan vooral met toepassing van brandveilige materialen (onbrandbaar, lage en niet toxische rookafgifte). Succes met de akoestische optimalisatie.
Dit artikel is van de hand van Klaas Dijkstra, voorzitter van ttv Salamanders.
Foto overgenomen van ttv Salamanders.